Wpływ Internetu na życie społeczne
Nowe wzory interakcji społecznych
Rewolucyjność Internetu jako narzędzia komunikacji polega między innymi na tym, że umożliwia porozumiewanie się ze sobą wielu różnych osób, w wybranym przez siebie czasie, na skalę globalną. Przeobrażając sposób w jaki się komunikujemy, Internet przyczynia się do powstawania nowych wzorców relacji społecznych, oderwanych od czasu i przestrzeni.
W możliwości pojawienia się nowych wzorów interakcji społecznych krytycy Internetu widzieli podstawę do stawiania tezy mówiącej o tym, że wzrost popularności nowych technik komunikacji prowadzi do wyobcowania jednostki, zerwania więzi społecznych (w tym więzi rodzinnych), z uwagi na to, że anonimowe, przypadkowe kontakty w wirtualnym świecie są wygodniejsze i łatwiejsze niż kontakty twarzą w twarz w realnym otoczeniu. Zwracano również uwagę na to, że w świat wirtualny sprzyja zachowaniom społecznym opartym na fałszowaniu tożsamości i odgrywaniu ról. Internet zaczęto oskarżać o to, że kusi ludzi, by w coraz większej mierze oddawali się fantazjom w sieci, uciekali od prawdziwego świata i obracali się w kulturze coraz bardziej zdominowanej przez rzeczywistość wirtualną 37
M. Castells w swojej książce "Galaktyka Internetu" zwraca jednak uwagę na fakt, że wymienione wyżej zarzuty pod adresem Internetu były wysuwane w czasie, kiedy nie był on jeszcze powszechnie używany a dystans pomiędzy wąską grupą jego pierwszych użytkowników a resztę społeczeństwa istotnie był znaczny.
Można powiedzieć, że obecnie Internet upowszechnił się już w naszym życiu społecznym i zazwyczaj traktowany jest po prostu jako narzędzie przydatne zarówno w pracy zawodowej jak i w życiu prywatnym, służy pozyskiwaniu oraz wymianie informacji jak również podtrzymywaniu kontaktów z rodziną czy znajomymi z którymi łączą nas rzeczywiste relacje.
M. Castells zwraca także uwagę na to, że nie ma przesłanek ku temu by stwierdzić, że relacje inicjowane i podtrzymywane za pośrednictwem Internetu mają bezpośredni wpływ na wzorce życia codziennego. Kontakt za pośrednictwem Internetu jest raczej dodatkiem do interakcji społecznych istniejących w świecie rzeczywistym.
Potwierdzeniem powyższej tezy są wyniki przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii badań dotyczących korzystania z Internetu w gospodarstwach domowych.38 Pokazują one, że nie ma istotnych różnic pomiędzy zachowaniami społecznymi i życiem codziennym osób korzystających z Internetu oraz osób nie korzystających z niego.
Ponad to nie stwierdzono by osoby posiadające dostęp do Internetu i korzystające z niego poświęcały mniejszą ilość czasu na oglądanie telewizji, słuchanie radia, czytelnictwo oraz życie towarzyskie. Zauważono również, że np. komunikacja , przy użyciu Internetu oraz komunikacja przy użyciu telefonu wzajemnie się wzmacniają.
Podobne wyniki uzyskali także inni badacze W Wielkiej Brytanii i W Stanach Zjednoczonych, którzy prowadzili badania dotyczące wpływu korzystania z Internetu na życie społeczne.
Okazuje się więc, że stawiana przez krytyków Internetu teza, iż prowadzi on do ograniczenia interakcji społecznych i Wyobcowania jednostki nie znaj duje potwierdzenia. Pewne przesłanki pozwalają jednak twierdzić, ze w określonych warunkach Internet może działać jako substytut innych rodzajów aktywności. [...] Nie należy więc bagatelizować wagi nowego środka przekazu, lecz rozpatrywać wprowadzane przezeń zmiany na tle ogólnej ewolucji wzorców interakcji społecznych oraz ich związków z czynnikami stanowiącymi ich materialne wsparcie: przestrzenią, organizacjami i technologiami komunikacyjnymi. 39
37 M. Castells, Galaktyka Internetu, Poznań 2003, s. 135
38 M. Castells, Galaktyka Internetu, Poznań 2003, s. 189
39 M. Castells, Galaktyka Internetu, Poznań 2003, s. 144
Komunikowanie się
Komunikowanie - podstawa życia społecznego
Geneza i definicje terminu komunikowanie
Elementy procesu komunikowania
Rozwój narzędzi komunikacji
Społeczeństwo informacyjne
Pojęcie społeczeństwa informacyjnego i rewolucji informacyjnej
Daniel Bell i Alvin Toffler - teoretycy społeczeństwa informacyjnego